شهر سوخته
از گدشته تا کنون فرهنگ های متفاوتی به وجو آمده و بعد از مدتی از بین رفته اند. یکی از این آثار ارزشمند شهر سوخته در سیستان و بلوچستان است. سیستان و بلوچستان تاریخ طولانی را در برگرفته به همین منظور آثار تاریخی زیادی در آن نهفته است. شهر سوخته یکی از آنهاست، شهر سوخته در کناره جاده زابل به زهدان در کیلومتر ۵۶ زابل قرار دارد. این شهر با قدمتی بیش از ۵۰۰۰ سال در ساحل رود هیرمند ودریاچه هامون ساخته شده است. مساحت کلی شهر ۲۸۰ هکتار است و به ناحیه مسکونی، ناحیه مرکزی، بخش صنعتی، قبرستان و بناهای یادبود تقسیم بندی شده است. بخش مسکونی این شهر ۸۰ هکتار است که مردم در آن زمان در این قسمت خانه های خود را ساخته و زندگی می کردند. در گذشته این ناحیه بسیار سرسبز و انبود بوده اما متاسفانه امروزه به بیابان خشک که فقط گیاه گز درآن میروید تبدیل شده. پر آبی دریاچه هامون درگذشته باعث تشکیل این شهر شد زیرا در گذشته شهر ها در کنار دریاچه یا رودها بوجود می آمدند.
در این شهر صنعت هایی مثل :نساجی، سنگ تراشی، جواهرسازی و ... وجود داشته که باعث شد این شهرپیشرفت زیادی کند. از شهر سوخته 12 نوع بافت پارچه ای به دست آمده که نشانگر صنعت نساجی موفق آن شهر بوده است. در این شهر از سیستم سفالی برای آبرسانی و فاضلاب استفاده می شد. چشم مصنوعی و بازی تخته نرد نیز از ویرانی های شهر به دست آمد، که باینگر پیشرفت این شهر بوده. این شهر یکی از تمدن های قبل میلاد مسیح بود که در سال 1385 به ثبت ملی دست یافت و در سال 1393 در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. شخصی بریتانیایی به نام کلن بیت بعد از مشاهدات سوختگی هایی دراین شهر، نام آن را شهر سوخته نامید. علت نابودی این شهر بعد از تحقیقات 11 ساله محققان ایتالیایی از سال 1346 تا 1357 ، آتش سوزی نبوده بلکه این شهر بر اثر دو عنصر آب وباد در طول سال های طولانی دچار فرسایش شده و باعث نابودی این تمدن گشته است.
در مجله گردشگری افراگشت کهن بخوانید.