ارگ بم، گورستان ایستاده کودکان!
از سال های پیش ارگ بم محل قبرستان کودکان و نوزادان بوده است. این قبرستان با ساخت و معماری خاص خود توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. اینکه مردم آن محل ارگ بم را قبرستان کودکان تلقی کردند باعث شد مردم ژاپن برای ثابت کردن این موضوع به بم بیایند و تحقیقات خود را آغاز کنند. محققان برای کشف این موضوع اولین جایی که باید سفر کنند ارگ بم در کرمان است این نوع تحقیقات و گردش در ایران به گردشگری سیاه معروف است که بسیار جالب و حیرت انگیز است. نرگس احمدی در سال 1382 درست زمانی که زلزله بم رخ داد به این شهر رفت تا درباره ویرانی های بم تحقیق کند. او در میان تحقیقات خود استخوان هایی را یافت که برایش بسیار جالب بود و برای پی بردن به دلیل وجود این استخوان ها تحقیقات خود را دو چندان کرد و همگی آنها را به میراث فرهنگی کشور ارایه داد. در گزارش خود اینگونه نوشت:(وجود 68 جسد کودک و نوزاد در دیواره که طول عمر این اجساد بسیار زیاد بود) بعد از آن زلزله باز هم اجساد وجود داشت و به همین منظور ارگ بم را قبرستان کودکان ایستاده نام نهادند.
تحقیقات نشان میدهد که در آن دیواره ها کودکانی با بند ناف خود به دور پارچه یی پیچیده و در جایی دفن شده که نشان میداد عمل تدفین بعد از زلزله انجام شده و میزان پوسیدگی جسد کودکان نشانگر آن بود که از زمان دفن آنها 6 ماه یا نهایتا 2 سال گذشته است. پس نتیجه میگیریم که ارگ بم حتی تا سال هال پیش هم محلی برای دفن کودکان بوده است و به همین دلیل ارگ بم به گورستان ایستاده کودکان مشهور شد. بعد ا زاینکه نرگس احمدی گزارش خود را ارائه داد باستانشناسان دیگری را به این وا داشت که برای تحقیقات بیشتر به ارگ بم بروند. با تحقیقات بیشتر متوجه شدند که این استخوان ها مربوط به حیوانات نبوده و همگی آنها مربوط به کودکان و نوزادان میباشد. این کار گروهی باعث شد تا آنها به سرپرستی دکتر اسکندر مختاری و با آزمایش های گوناگون آن متوجه شدند که کودکان دفن شده همگی پسر بودند. بررسی ها نشان دادن که دفن کردن بچه ها به سه صورت بوده بچه هایی که کوچک تر از همه بودند در اصل نوزاد بودند درچینه دیواره ها بوده و بدنشان طوری میان خشت قرار گرفته که گویی خشت ها تابوت آنها هستند. نوع دوم آنها به صورت لایه لای در میان خشت ها قرار دارد.
نوع سوم آنها به گونه ای دفن شدند که انگار در گودی های پس از تخریب دفن شده اند. گونه ی دوم به عبارتی بعد از تخریب ارگ بم دفن شدند مانند کودکانی که تازه دفن شده بودند. کودکان تازه دفن شده برعکس کوکان قدیمی که بالای دیوار بودن، این کودکان به صورت روی هم در لای این دیوار قرار گرفته و روی آنها با خشت کاملا پوشیده شده است. بر اساس قانون مسلمانان که نباید روی کفن مردگان چیزی نوشته شود، کفن این کودکان نوشته هایی وجود داشت. در گذشته در ارگ بم مردمان زیادی با عقاید متفاوت زندگی می کردند و چون غیر مسلمانان مردگان خود را در کنار مسلمانان دفن نمی کردند کودکان خود را اینگونه دفن کردند. تخقیقات نشان میدهند که تاریخچه کودکان به دوره مرمت حصار در اثر حمله مغول ها در دوران قاجار بر میگردد. یعنی دقیقا زمانی که در ارگ بم جنگ زیادی وجود نداشته اما این موضوع دفن کردن بچه ها در چنین مکانی به هیچ عنوان با عقل جور در نمی آمد و عقاید و سنت هایی در کرمان بوده که هیچ کس از آنها خبر نداشته است.
در مجله گردشگری افراگشت کهن بخوانید.