ارگ کریم خان
این ارگ که در مرکز شیراز قرار دارد در زمان سلطنت کریم خان ساخته شد. علت نامگذاری این ارگ به ارگ کریم خان، انتخاب شیراز به عنوان پایتخت توسط کریم خان زند بود. در سال 1180 هجری قمری این اثر ساخته شد و با معماری و طراحی بی نظیری که در آن به کار رفته از جمله آثار دیدنی و شگفت انگیز شیراز به شمار می آید و توسط برجسته ترین معماران آن دوره بنا نهاده شد. ارگ کریم خان شیراز از موادی چون طلا، جیوه، گل افراه و.... در کنار مقرنس های گچی تشکیل شده است. در بخش های مختلف ارگ کریم خان نقاشی هایی از عصر صفویه بکار رفته است. هرضلع دارای 2 ستون سنگی و یک ایوان است و شامل 2 راهرو و 2 طبقه ی 6 اتاقه است.
ارگ کریم خان محل حکمرانی حاکمان عصر قاجار بود. به دلیل تنفر آقا محمد خان قاجار از حکومت زندیه دستور به تخریب آن را داد اما خوشبختانه فقط قسمت های کمی از آن تخریب شد.ارگ کریم خان شامل دو بخش نظامی و مسکونی است. بخش مسکونی ارگ کریم خان شیراز 3 جهت شمالی، جنوبی و غربی را شامل می شود.
حمام ارگ کریم خان
حمام ارگ کریم خان از اولین حمام های اختصاصی محسوب می شود که دست نخورده ترین بخش ارگ محسوب می شود، که برای استحمام خاندان سلطنتی مورد استفاده قرار می گرفت. این حمام در قسمت جنوبی ارگ واقع شده است و شامل قسمت های مختلفی از جمله رختکن، سکو، نشیمنگاه، حوض هشت گوش، راهرو، گرم خانه، خزینه و نورخانه است. محیط داخلی ارگ از باغچه و فضای باز چشم نوازی تشکیل شده است. جنس کاشی های محوطه درون قلعه از سنگ مرمر است که زیبایی خیره کننده ای به این اثر داده است. در تزیین دیوار ها از ورقه های طلا نیز استفاده شده است.
سیستم آب رسانی ارگ کریم خان
آب ارگ کریم خان از آب قنات رکن آباد معروف به رکنی تامین می‌شده است؛ این آب بهترین آب شیراز از لحاظ املاح معدنی بوده و امروزه با خراب شدن این قنات سیستم آب‌رسانی ارگ نیز از میان رفته است. در جلوی هر ایوان، حوض چهارگوشی وجود دارد. حوض‌های مجموعه ارگ کریم خان از سنگ‌های یکپارچه‌اند و فواره‌هایی در آن‌ها دیده می‌شود.. آبراهه‌ای در امتداد حوض‌های شمالی و جنوبی مجموعه وجود دارد که در انتها به یک گودال مکعب شکل سنگی می‌رسد.
امنیت ارگ کریم خان
در گذشته ارگ کریم خان از سیستم امنیتی و حفاظتی جالبی برخوردار بوده است، به طوریکه با ساخت برج و بارو و حفر خندق در 4 گوشه ی آن مانع از ورود افراد بیگانه می شدند.
در مجله گردشگری افراگشت کهن بخوانید.